Lời cảnh báo: Nguy hiểm từ bột giảm cân gắn mác 'thảo dược gia truyền'

Tuần này, Lời cảnh báo tiếp tục cập nhật những vấn đề nóng hổi, được dư luận quan tâm gần đây, bao gồm: Lừa đảo qua ứng dụng giả mạo, Nguy hiểm từ bột giảm cân gắn mác “thảo dược gia truyền”.

Lừa đảo qua ứng dụng giả mạo

Anh N.H.T, cư trú tại TP.HCM, cho biết anh thường xuyên nhận được các cuộc gọi mời chào tham gia các gói vay ưu đãi với thủ tục đơn giản, chỉ cần thực hiện “3 bước xác thực” là có thể nhận được tiền giải ngân ngay. Anh N.H.T kể lại: “Sau cuộc gọi, họ gửi cho tôi một đường link để tải ứng dụng về điện thoại. Giao diện của ứng dụng nhìn rất chuyên nghiệp, không khác gì ứng dụng thật của ngân hàng nên tôi không nghi ngờ gì. Vì tin tưởng, tôi làm theo hướng dẫn, gửi cả căn cước công dân và thông tin cá nhân. Không ngờ ngày hôm sau, tài khoản ngân hàng của tôi bị trừ sạch 20 triệu đồng”.

Theo Tiến sĩ Phạm Văn Khoa – Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, việc cài đặt các ứng dụng không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các app giả mạo ngân hàng hoặc công ty tài chính, tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng.“Trước hết, người dùng sẽ đánh mất quyền riêng tư về thông tin cá nhân, đặc biệt là danh bạ điện thoại và hình ảnh lưu trữ trên thiết bị. Một số ứng dụng khi cài đặt sẽ yêu cầu quyền truy cập vào các dữ liệu nhạy cảm như danh bạ, thư viện ảnh, video hoặc thậm chí là vị trí hiện tại của người dùng. Nghiêm trọng hơn, nếu ứng dụng có thể truy cập vào các nền tảng ngân hàng điện tử trên điện thoại, kẻ gian hoàn toàn có thể chiếm quyền điều khiển thiết bị. Từ đó, chúng có thể chiếm đoạt tài khoản ngân hàng và thực hiện các giao dịch như rút tiền hoặc chuyển khoản mà người dùng không hề hay biết”, tiến sĩ Phạm Văn Khoa cho biết.

Tiến sĩ Phạm Văn Khoa cho biết người dùng cần tuyệt đối cẩn trọng khi cài đặt phần mềm trên thiết bị di động, nhất là các ứng dụng liên quan đến tài chính và ngân hàng. Ông cho rằng, người dùng phải chủ động trong việc cài đặt, chứ không phải vì được ai đó mời chào hoặc dẫn dụ qua các đường link lạ. Theo Tiến sĩ, khi đã có nhu cầu thực sự, người dùng cần tìm hiểu kỹ ứng dụng trước khi cài, bao gồm các yếu tố như: ai là nhà phát hành, ứng dụng có bao nhiêu lượt tải, phản hồi từ cộng đồng ra sao. Những thông tin này sẽ giúp xác định mức độ uy tín của ứng dụng. Ông cũng nhấn mạnh, trong trường hợp ứng dụng liên quan đến ngân hàng hoặc tài chính, người dùng phải kiểm tra chắc chắn đó là phần mềm chính thức do ngân hàng phát hành. Những phần mềm có giao diện hoặc logo giống hệt ngân hàng nhưng không đến từ nguồn chính thức thì gần như chắc chắn là giả mạo và tuyệt đối không nên cài đặt.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Tấn Hoàng Hải, giảng viên Trường Đại học Luật TP.HCM, việc phát tán và sử dụng phần mềm độc hại nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, chiếm đoạt tài sản là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật hình sự Việt Nam. Cụ thể, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) – về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, còn có thể bị xử lý theo các Điều 285, 286, 288 và 289, liên quan đến các tội danh như: đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng, xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin, và các hành vi vi phạm khác trong không gian mạng.

Thạc sĩ Nguyễn Tấn Hoàng Hải cũng khuyến cáo, khi nghi ngờ bị cài ứng dụng giả mạo hoặc có dấu hiệu bị chiếm quyền kiểm soát thiết bị, người dân cần nhanh chóng thực hiện bốn bước khẩn cấp: “Một là ngắt kết nối mạng và gỡ ngay ứng dụng nghi ngờ. Hai là đổi toàn bộ mật khẩu quan trọng như ngân hàng, email, mạng xã hội, ví điện tử. Ba là liên hệ với ngân hàng để rà soát giao dịch, khóa tài khoản nếu cần thiết. Và bốn là trình báo với cơ quan công an – cụ thể là Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao BA05 hoặc A05 để được hỗ trợ kịp thời”.

Nguy hiểm từ bột giảm cân gắn mác “thảo dược gia truyền”

Chị H.T.N.G (TP.HCM) chia sẻ, cách đây khoảng hai tháng, chị đặt mua một loại “trà giảm cân thảo dược” qua Facebook vì thấy nhiều người đánh giá tốt và giá thành rẻ. Sản phẩm được quảng cáo là “gia truyền, 100% thảo dược”, nhưng bao bì lại sơ sài, không ghi rõ địa chỉ sản xuất hay thành phần cụ thể. Sau khoảng 10 ngày sử dụng, chị bắt đầu cảm thấy mệt, tim đập nhanh bất thường. Ban đầu nghĩ là phản ứng phụ do thuốc giảm cân, nhưng tình trạng ngày càng nghiêm trọng khiến chị không khỏi lo lắng.

Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Trương Minh Thế, Trường Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết trong y khoa, việc giảm cân đúng cách chỉ được khuyến cáo ở mức 0,5 – 1kg mỗi tuần và phải có sự giám sát của bác sĩ. Việc giảm cân nhanh hơn mức này, đặc biệt khi không rõ cơ chế, có thể gây rối loạn chuyển hóa, mất cân bằng dinh dưỡng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như sỏi mật, tổn thương tim, gan, thận và các cơ quan nội tạng. Thực tế, nhiều sản phẩm giảm cân trên thị trường hiện nay khiến người dùng sụt cân cấp tốc chủ yếu bằng cách làm mất nước qua lợi tiểu hoặc tiêu chảy, không phải giảm mỡ thật. Nguy hiểm hơn, một số loại còn bị trộn chất cấm như sibutramine, phenolphthalein – những hoạt chất có thể gây chán ăn nhưng tiềm ẩn nguy cơ đột quỵ, thậm chí tử vong nếu sử dụng không kiểm soát.

Bên cạnh đó, Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Trương Minh Thế khuyến cáo không nên lạm dụng các loại bột hay thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc, mà cần giảm cân theo cách khoa học và an toàn. “Giảm cân là một quá trình, cần thời gian và phải đúng phương pháp. Nguyên nhân thừa cân chủ yếu do năng lượng nạp vào vượt quá mức tiêu hao. Vì vậy, cần hạn chế đồ béo, đồ ngọt, thay bằng rau xanh, trái cây, thực phẩm ít tinh bột và hấp thu chậm. Trường hợp thừa cân nhiều hoặc có bệnh nền nên đi khám bác sĩ dinh dưỡng để được xây dựng khẩu phần ăn và chế độ tập luyện phù hợp với thể trạng”, bác sĩ chia sẻ.

Luật sư Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc Công ty Luật New&New, cho biết: “Các cá nhân, tổ chức kinh doanh sản phẩm không rõ nguồn gốc, không bảo đảm điều kiện theo quy định về an toàn thực phẩm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP. Mức phạt tối đa có thể lên tới 100 triệu đồng đối với cá nhân và 200 triệu đồng đối với tổ chức. Ngoài ra, bên vi phạm còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung như tịch thu hoặc tiêu hủy toàn bộ sản phẩm vi phạm”. Luật sư Nguyễn Văn Hiệp cũng nhấn mạnh, trong trường hợp người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm và bị ảnh hưởng đến sức khỏe, họ hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý theo Điều 34 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023, nhằm buộc đơn vị kinh doanh phải chịu trách nhiệm và bồi thường thiệt hại nếu có.