Câu chuyện cuộc sống tuần này tiếp tục lên sóng chia sẻ với những câu chuyện: “Thải độc kỹ thuật số” trong cuộc sống hiện đại; Giữ khoảng cách đúng để có mối quan hệ bền vững..
“Thải độc kỹ thuật số” trong cuộc sống hiện đại
Cuộc sống hiện đại mang đến nhiều tiện ích nhờ sự phát triển của công nghệ số. Việc sử dụng các thiết bị điện tử mọi lúc, mọi nơi đã trở thành thói quen của nhiều người. Tuy nhiên, việc sử dụng thiếu kiểm soát có thể kéo theo những hệ lụy về sức khỏe. Vì vậy, “detox kỹ thuật số” hay còn gọi là “thải độc kỹ thuật số” đã trở thành một nhu cầu trong hành trình tìm lại sự cân bằng của nhiều người.
Chị Trần Ngọc Anh (TP.HCM) chia sẻ: “Trước đây, tôi sử dụng điện thoại rất nhiều, thậm chí cả khi đi ngủ cũng không rời. Nhưng sau đó, tôi bắt đầu bị mất ngủ do thường xuyên thức khuya làm việc và sử dụng điện thoại quá nhiều. Nhịp sinh hoạt của tôi vì thế mà bị thay đổi đáng kể ”.
ThS Nguyễn Thị Bích Phượng – chuyên gia tâm lý – chia sẻ: “Vấn đề không nằm ở chỗ con người thiếu khả năng kiềm chế hay ý chí, mà là bởi công nghệ đã gắn liền với cuộc sống, công việc, học tập và nhiều lĩnh vực khác. Nếu phủ nhận vai trò của công nghệ, con người sẽ dễ bị tách biệt khỏi thế giới hiện đại. Khi sống trong một xã hội mà mọi hoạt động, trật tự đều vận hành nhờ công nghệ, chúng ta khó có thể hoàn toàn thoát ra khỏi guồng quay đó. Tuy nhiên, con người có khả năng dự báo và nhận thức trước hậu quả. Họ có thể nhìn thấy những tác hại nếu đánh mất quyền làm chủ bản thân – khi bị cuốn vào, bị lệ thuộc và dần trở nên ‘nghiện’ công nghệ. Lúc ấy, thay vì để công nghệ phục vụ con người, chúng ta lại trở thành người phục tùng công nghệ; không có nó, ta cảm thấy không thể vận hành, không thể sống được, và dần đánh mất chính mình. Điều đáng báo động và cần được quan tâm hiện nay là: làm sao để con người làm chủ công nghệ, sử dụng nó như một công cụ hỗ trợ, phục vụ cho cuộc sống tốt đẹp, hiệu quả hơn – chứ không để bản thân bị lệ thuộc vào nó”.
“Thải độc kỹ thuật số” trong cuộc sống hiện đại
Chị Trần Ngọc Anh (TP.HCM) chia sẻ: “Mình quyết định để điện thoại ngoài phòng ngủ và dành trọn ngày cuối tuần cho bản thân, không sử dụng điện thoại. Nhờ vậy, mình cảm thấy nhẹ nhõm hơn rất nhiều và có nhiều thời gian chăm sóc, lắng nghe bản thân hơn”.
Chị Nguyễn Thúy Liễu (TP.HCM) chia sẻ: “Mình có một nguyên tắc là không sử dụng điện thoại trong khi ăn. Chỉ với một thay đổi nhỏ nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt – mình trò chuyện nhiều hơn và tập trung vào bữa ăn với gia đình hơn. Ngoài ra, mình cũng duy trì những ngày “không mạng xã hội” mỗi tháng để cả gia đình có thể dành thời gian trọn vẹn bên nhau”.
TS Nguyễn Thị Vân – chuyên gia tâm lý – chia sẻ: “Mình không thể cắt đứt hoàn toàn các kết nối xã hội, nhưng có thể hạn chế tối đa và sử dụng công nghệ một cách có ý thức. Tất nhiên, các thành viên trong gia đình cũng cần nhận thức được điều này để cùng nhau xây dựng thói quen sử dụng thiết bị một cách hiệu quả. Một giải pháp hữu ích là xác định rõ mục đích trước khi mở thiết bị công nghệ. Hãy tự hỏi: Mình dùng nó để làm gì? – phục vụ công việc, học tập hay giải trí. Khi đã hoàn thành mục đích đó, chúng ta nên chủ động dừng lại. Bên cạnh đó, hãy rèn luyện những thói quen tốt như đi bộ, thiền, tập hít thở, làm việc nhà, trồng cây hoặc đơn giản là ngồi thư giãn, hít thở sâu. Những khoảng thời gian này sẽ giúp cải thiện đáng kể sức khỏe thể chất lẫn tinh thần”.
Giữ khoảng cách đúng để có mối quan hệ bền vững
Trong cuộc sống, không phải lúc nào sự quan tâm cũng mang lại cảm giác thoải mái. Đôi khi, một câu hỏi vô tình có thể chạm đến chuyện riêng tư; hay một lời khuyên xuất phát từ thiện chí lại khiến người nghe cảm thấy khó chịu. Sự thiếu tinh tế trong việc giữ khoảng cách phù hợp có thể khiến tình thân trở thành gánh nặng, tình bạn trở thành áp lực, thậm chí làm cho các mối quan hệ trong gia đình và công việc dần xa cách.
Anh Nguyễn Hùng Anh (TP.HCM) chia sẻ: “Khi đi làm, mình nghĩ ai cũng cần có một khoảng không gian riêng. Sự quan tâm của đồng nghiệp là điều tốt, nhưng nếu họ can thiệp quá sâu vào cuộc sống cá nhân thì mình sẽ cảm thấy ngột ngạt và khó chịu”.
Chị Hoàng Ngọc Quỳnh (TP.HCM) chia sẻ: “Mình nghĩ trong tình bạn nên có một khoảng cách vừa đủ. Việc quan tâm lẫn nhau là điều tốt, nhưng nếu cả hai thường xuyên xen vào chuyện riêng của nhau thì rất dễ khiến đối phương cảm thấy khó chịu. Theo mình, một tình bạn đúng nghĩa là khi cả hai biết tôn trọng lẫn nhau và luôn sẵn sàng có mặt để chia sẻ, đồng hành khi cần”.
Giữ khoảng cách đúng để có mối quan hệ bền vững
ThS Đoàn Thị Minh Thoa – Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG TP.HCM – chia sẻ: “Khái niệm giữ khoảng cách đúng mực là khả năng thiết lập ranh giới và thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau trong các mối quan hệ. Làm sao để không quá xa cách đến mức lạnh nhạt, nhưng cũng không quá gần gũi khiến mình vô tình xâm phạm vào quyền tự do của người khác. Việc giữ khoảng cách không chỉ nằm ở khoảng cách vật lý, mà còn thể hiện ở sự tinh tế trong giao tiếp – từ cách lựa chọn lời nói, đặt câu hỏi, chia sẻ thông tin, cho đến việc quan sát hay can thiệp vào đời sống cá nhân của người khác. Ở mức độ cao nhất, đó chính là biểu hiện của sự tôn trọng và thấu hiểu giữa con người với nhau – nền tảng quan trọng để xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và bền vững”.
Chuyên gia tâm lý Trương Đài Trang – Trung tâm Tâm lý và Phát triển Con người NHC Việt Nam – chia sẻ: “Việc quan tâm quá mức hay can thiệp quá sâu có thể trở thành gánh nặng cảm xúc đối với người khác. Khi chúng ta can thiệp quá sâu, bản thân có thể nghĩ rằng mình làm vậy vì thương, vì lo lắng cho đối phương, nhưng thực tế lại khiến họ cảm thấy áp lực và nặng nề. Họ có thể cảm thấy không được bày tỏ ý kiến, không có quyền tự quyết, dẫn đến sự khó chịu và ức chế. Dần dần, sự quan tâm quá đà như vậy có thể khiến mối quan hệ mất đi sự kết nối ban đầu. Trong một số trường hợp, nó còn khiến đối phương bùng nổ cảm xúc – như tức giận, cáu gắt, chọn cách im lặng hoặc ngừng giao tiếp, làm cho mối quan hệ trở nên xa cách và rạn nứt”.
Câu chuyện cuộc sống phát sóng vào lúc 19:50 Thứ Ba, Thứ Năm và Thứ Sáu hàng tuần trên kênh THVL1.