Duy trì hệ xương chắc khỏe giúp người cao tuổi giảm nguy cơ loãng xương, gãy xương, bảo toàn khả năng vận động và chất lượng sống. Theo bác sĩ, việc tầm soát mật độ xương, bổ sung canxi – vitamin D đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh là những yếu tố để phòng ngừa các bệnh lý xương khớp.
Tại chương trình, bác sĩ Trang bác sĩ Trang nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hệ xương chắc khỏe ở người cao tuổi. Theo bác sĩ, xương khỏe giúp giảm nguy cơ loãng xương, gãy xương, đặc biệt ở vùng đùi, cột sống, từ đó bảo vệ khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.
“Khi xương đã yếu, chỉ một va chạm nhẹ cũng có thể dẫn đến gãy xương, thậm chí phải phẫu thuật, kéo theo thời gian hồi phục dài và nguy cơ tử vong cao do biến chứng,” bác sĩ cảnh báo. Ngoài ra, người cao tuổi còn có thể đối mặt với tình trạng gù lưng, giảm chiều cao, đau lưng mãn tính và mất khả năng sinh hoạt độc lập.
Tập phát sóng có sự tham gia tư vấn của Bác sĩ Đoàn Thị Hoài Trang – Khoa Hồi sức Nhiễm – Bệnh viện Nhi Đồng 2, TP.HCM, cùng sự dẫn dắt của MC Thanh Phương.
Bác sĩ Trang khuyến cáo người trên 50 tuổi, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh và nam giới có yếu tố nguy cơ nên đo mật độ xương ít nhất một lần để tầm soát loãng xương. Một số dấu hiệu cảnh báo sớm như đau lưng kéo dài, chiều cao giảm hơn 3cm, dáng đi còng, từng gãy xương dù chỉ với chấn thương nhẹ, cơ thể mệt mỏi, vận động kém linh hoạt… đều cần được chú ý. “Loãng xương tiến triển âm thầm nên không nên đợi có triệu chứng mới khám,” bác sĩ nói.
Để tăng cường sức khỏe xương, người cao tuổi cần bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, kết hợp chế độ vận động hợp lý, duy trì cân nặng chuẩn, kiểm tra sức khỏe định kỳ và tránh các thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu bia.
Canxi là thành phần chính của xương, trong khi vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả hơn. Bác sĩ Trang khuyến nghị nên ưu tiên thực phẩm giàu canxi như sữa, hải sản, rau lá xanh, đồng thời tắm nắng 15–20 phút mỗi ngày để cơ thể tổng hợp vitamin D3. Trong một số trường hợp, có thể bổ sung thêm bằng đường uống.
Ngoài ra, bác sĩ lưu ý chọn các chế phẩm canxi dễ hấp thu, có bổ sung vitamin D3 và K2 – hai dưỡng chất giúp canxi hấp thu tốt vào xương, đồng thời hạn chế tình trạng ứ đọng canxi tại mạch máu, thận hay mô mềm, giảm nguy cơ vôi hóa động mạch và sỏi thận.
Liều lượng canxi khuyến nghị ở người trên 50 tuổi là 1.000–1.200mg/ngày, nhưng khẩu phần ăn thông thường của người Việt chỉ đáp ứng được khoảng 1/3. Bác sĩ cũng khuyến cáo không nên uống canxi vào buổi tối, nên chia nhỏ liều, uống nhiều nước và không dùng chung với sắt hay kẽm. Việc tự ý dùng canxi liều cao hoặc các sản phẩm không rõ nguồn gốc cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe.
Theo bác sĩ Trang, nhiều người cao tuổi có xu hướng ăn quá thanh đạm, kiêng khem, hạn chế vận động, điều này vô tình làm tăng nguy cơ mất xương, giảm cơ, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Bác sĩ khuyên người lớn tuổi nên duy trì khẩu phần đầy đủ bốn nhóm chất dinh dưỡng: tinh bột, đạm, béo, vitamin và khoáng chất. Có thể giảm thịt đỏ nhưng vẫn nên dùng thịt trắng như gà, cá để duy trì khối cơ. Chất béo không nên kiêng hoàn toàn, thay vào đó nên sử dụng các loại dầu thực vật tốt cho sức khỏe như dầu ô liu, dầu mè.
Ngoài ra, các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, đạp xe, thể dục dưỡng sinh không chỉ duy trì mật độ xương, mà còn tăng sức mạnh cơ bắp, giảm nguy cơ té ngã.
Chương trình Bác sĩ gia đình được phát sóng định kỳ vào 12h50 Chủ nhật hàng tuần trên kênh THVL1.
