Tạm biệt miền Tây sông nước hữu tình, “Gia Đình Haha” tiếp tục hành trình với núi rừng Tây Nguyên khoáng đạt, hùng vĩ, nơi có vùng đất đỏ bazan đẹp “như cổ tích”. Đến với Đắk Lắk, quê hương của Ba Nam, Gia đình Haha bắt đầu chuỗi ngày khám phá thế giới của người Ê-đê – M’nông: nơi mỗi nếp nhà, mỗi bếp lửa, mỗi câu hát đều lưu giữ mạch nguồn văn hóa truyền đời.
Cảnh đẹp Tây Nguyên hùng vĩ
Núi rừng Tây Nguyên mở ra chặng đường mới nhiều ngỡ ngàng “như cổ tích”: từ con đường đất đỏ uốn lượn theo triền đồi, những chú voi sải bước chậm rãi, ánh nắng lấp lánh trên mặt hồ, đến đàn trâu thảnh thơi gặm cỏ non…
Lần này, Gia đình Haha với hai khách mời là “Chị Đẹp” Tóc Tiên và “Anh Tài” (S)TRONG cùng nhau khám phá địa điểm tiếp theo, theo lời mời của một người dân tộc M’nông bản địa: “Mời các bạn về nhà tôi chơi. Tôi là Y Xim N-du.”
Ngôi nhà mới của Gia đình Haha là một ngôi nhà sàn truyền thống rộng rãi, khang trang, tựa lưng vào đồi xanh, mặt hướng ra dòng suối, treo chuông gió trước cổng nhà – “phong linh” của các ngôi nhà ở vùng này. Ngôi nhà nơi đây thường có hai cầu thang: một cầu thang thường đủ rộng để thuận tiện đi lại, một cầu thang xây theo kiểu truyền thống, có hình hai bầu sữa mẹ bên trên, biểu tượng của tình mẫu tử. Cầu thang truyền thống thường dành cho người phụ nữ của gia đình và khách quý cũng sẽ được mời đi cầu thang này. Khi bước lên thang, các vị khách phải chạm bằng hai tay vào bầu sữa mẹ để thể hiện sự biết ơn vì ai cũng được nuôi lớn bằng bầu sữa mẹ.
Ở vùng đất này, người dân sống theo chế độ mẫu hệ, nơi người phụ nữ giữ vai trò quan trọng trong gia đình và xã hội. Một chi tiết nhỏ, nhưng mở ra cả một thế giới quan độc đáo về tập quán nơi đây, khiến các thành viên lần đầu nghe qua đều phải trầm trồ.
Các thành viên của “Gia Đình Haha” check-in trước nhà sàn của anh Xim
Mỗi chi tiết trong gian nhà đều gắn liền với phong tục nơi đây, như cách các ngôi nhà đều xây theo hướng Bắc – Nam đón ánh mặt trời, cổng vào là từ phía Đông, bởi người Ê-đê quan niệm đó là hướng của sự sống, của sinh khí “Trên có núi, dưới có sông, có nhà yên vui”.
Từ đây, hành trình tại Tây Nguyên không chỉ là một chuyến đi, mà còn là lời mời khán giả cùng “Gia Đình Haha” khám phá, cảm nhận và trân trọng những giá trị sống bền vững của một dân tộc giữa đại ngàn.
Trong chuyến thăm của bố mẹ anh Xim, không khí ấm cúng và lòng hiếu khách của người Tây Nguyên lan tỏa. Nơi đây có truyền thông slaf hà nào có khách đến thăm thì mọi người cũng sẽ đều qua chào hỏi, đây cũng là tinh thần hiếu khách khoáng đạt vốn có của người dân Tây Nguyên.
Bữa cơm tối của gia đình người M’nông diễn ra trong không khí đầm ấm, với những món ăn truyền thống như canh vếch bò và rượu cần. Rượu cần là niềm tự hào của người M’nông. Loại rượu này được làm từ men truyền thống của người M’nông, được ủ với củ riềng rừng – tạo nên hương vị nồng nàn, đặc trưng và khác biệt của Tây Nguyên. Rượu cần cũng gắn liền với phong tục mẫu hệ: phụ nữ sẽ là người cầm cần thử rượu đầu tiên.
Cả gia đình cùng thưởng thức món rượu cần truyền thống
Trong lúc trò chuyện, Xim chia sẻ về cách gọi tên của người M’nông: ngoài tên của bản thân, khi có con, người đó sẽ được gọi bằng tên con trưởng; tương tự, nếu có cháu thì sẽ được gọi bằng tên cháu trưởng. Vì vậy, mọi người hay đùa vui rằng “Một đời người ở đây có tới 3 cái tên.”
Theo phong tục nối tên của người M’nông, trong lễ thôi nôi (hay còn được gọi là Lễ đặt tên), các chén rượu cần được đặt cạnh xung quanh, đứa trẻ bò đến chén rượu nào thì sẽ mang tên ấy. Từ xa xưa, tên thường được đặt giống với tên các con sông con suối hay tên các vị thần với mong muốn đứa trẻ được gửi gắm niềm tin và sự che chở. Ở vùng đất mẫu hệ này, con cái cũng được gọi tên theo họ mẹ.
